Praca wspólnika jako wkład do spółki z o.o.
Wniesienie wkładu jest podstawowym obowiązkiem każdego wspólnika. Wkład do spółki może zostać wniesiony zarówno w formie pieniężnej jak i niepieniężnej, określanej jako aport. Druga forma wzbudza dużo wątpliwości u przyszłych wspólników. Rodzą się pytania: co może zostać uznane za aport? Czy praca wspólnika może być wkładem do spółki z o.o.? W poniższym artykule rozwiewamy te wątpliwości.
Na samym początku należy wskazać, że wkład w formie niepieniężnej nie może zostać wniesiony w przypadku zawierania spółki w drodze elektronicznej. Wynika to z obowiązku wskazania w umowie spółki przedmiotu aportu i osoby wspólnika, który wnosi wkład niepieniężny. Żeby aport mógł stanowić wkład o spółki należy również wskazać jego wartość, która odpowiadać będzie wartości nominalnej obejmowanych w zamian udziałów. Oznacza to, że wartość wkładu niepieniężnego powinna być możliwa do dokładnego oszacowania.
Jak to jest więc z tą pracą, skoro określenie jej wartości zwykle nie stanowi większego problemu? Wydawałoby się, że powinna istnieć możliwość wskazania jej jako wkładu wspólnika. Jak wynika jednak z przepisów…
Praca nie może być wkładem w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
Zdarza się, że jedyną przeszkodą, która powstrzymuje przed założeniem spółki z o.o. jest brak funduszy. Przyszli wspólnicy zaczynają się zastanawiać w takim przypadku, czy wkład może stanowić praca o zadeklarowanej wartości. W celu uzyskania odpowiedzi najczęściej sięgają po Kodeks spółek handlowych i zapoznają się z częścią poświęconą spółkom z ograniczoną odpowiedzialnością. Gdy nie znajdują tam wskazania, że takie rozwiązanie jest niemożliwe są pewni, że znaleźli wyjście z problematycznej sytuacji. Niestety jest to mylne przekonanie.
Należy wziąć pod uwagę, że w Kodeksie spółek handlowych wyróżnione zostały dwa typy spółek prawa handlowego – osobowe oraz kapitałowe. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością należy do drugiej kategorii. Tym samym odpowiedzi na pytanie, czy praca może stanowić wkład do spółki należy szukać w części ogólnej kodeksu, poświęconej wszystkim spółkom kapitałowym. Zgodnie z art. 14 KSH:
“Przedmiotem wkładu do spółki kapitałowej nie może być prawo niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług”
Z czego wynika ten zakaz?
Brak możliwości wskazania pracy jako aportu wynika z zasady, że wkład wspólnika powinien mieć realny, wymierny i namacalny charakter. Wkład do spółki stanowi bowiem zabezpieczenie przyszłych roszczeń potencjalnych wierzycieli. Wspólnicy spółki z o.o. nie ponoszą odpowiedzialności osobistej za jej długi. Z tego powodu spółka powinna zostać wyposażona w swój własny majątek, z którego wierzyciele będą mogli dochodzić przyszłych roszczeń.
Co zatem może stanowić aport?
Wkład niepieniężny do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mogą stanowić trzy rodzaje praw:
- Prawa rzeczowe:
- prawo własności rzeczy ruchomych lub nieruchomych,
- udział w częściach ułamkowych we współwłasności rzeczy,
- użytkowanie wieczyste lub udział w tym prawie,
- przedsiębiorstwo lub jego zorganizowane części,
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
- Prawa obligacyjne:
- prawa udziałowe (udziały w innych spółkach z o.o. i akcje),
- prawa do papierów wartościowych,
- wierzytelności wspólnika względem osoby trzeciej,
- ekspektatywy podlegające przeniesieniu.
- Prawa majątkowe na dobrach niematerialnych (tylko jeżeli są prawami zbywalnymi):
- prawa własności przemysłowej,
- majątkowe prawa autorskie.
Wartość aportu
Warto wspomnieć również o tym, że jeżeli wkładem do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w celu pokrycia udziału ma być w całości albo w części wkład niepieniężny, to należy dokonać wyceny wnoszonego aportu. Co do zasady, w spółce z o.o. dokonują tego wspólnicy. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby skorzystać z usług biegłego rewidenta lub innego kompetentnego specjalisty. Istotne jest jednak, aby wartość wkładu została wyceniona na dzień zawarcia umowy spółki lub podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego.
Nowelizacja kodeksu a wkład do spółki
Obecnie w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii trwają prace nad nowelizacją Kodeksu spółek handlowych, która mogłaby znieść zakaz wnoszenia pracy jako wkładu do spółek kapitałowych. Nowe przepisy mają wprowadzić tak zwaną prostą spółkę akcyjną (PSA), wobec której nie będą miały zastosowania obecne przepisy, regulujące spółki kapitałowe. W przypadku PSA zadeklarowanie pracy jako wkładu będzie możliwe pod warunkiem dokładnego określenia jej wartości majątkowej. Nadal jednak w zakresie zarówno spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jaki i spółki akcyjnej zakaz wnoszenia pracy jako wkładu zostanie utrzymany.
Przeczytaj także: Praca wspólnika jako wkład do spółki komandytowej
